Technasium campus overbrugt kloof tussen onderwijs en praktijk – oproep voor opdrachten uit bedrijfsleven

9 oktober 2024 – Op 4 oktober ontving VO Eemsdelta officieel het Technasium-predicaat. “Op ons Technasium brengen we binnen en buiten bij elkaar. We overbruggen de kloof tussen het onderwijs en de praktijk in het bedrijfsleven. Daarbij leren we havo- en vwo-leerlingen om zowel autonoom te werken als samenwerkend te leren”, vertelt Peter Kamminga, Technator (mede-coördinator van het Technasium) bij VO Eemsdelta.

Het verschil tussen het Technasium en een gewone havo- of vwo-opleiding is het vak O&O, wat staat voor Onderzoek & Ontwerp. Bij dit vak voeren de leerlingen een dagdeel in de week opdrachten uit die door bedrijven en organisaties van buiten de school aan hen worden voorgelegd. Het type opdracht kan variëren, maar is altijd een vraag uit de praktijk. Kamminga: “De leerlingen op het Technasium volgen naast O&O dus ook het reguliere have- of vwo-onderwijs. In het eerste jaar is O&O een regulier vak en in jaar twee en drie een keuzevak. In de onderbouw krijgen ze elk jaar drie tot vier opdrachten. In de bovenbouw is het een zogenaamd profielvak. Ze eindigen in het laatste jaar met een meesterproef. De opdracht daarvoor moeten ze zelf binnenhalen en de resultaten tellen mee in de beoordeling.”

Hij vervolgt: “Met die opdrachten brengen we binnen en buiten bij elkaar en verbinden we het onderwijs met de praktijk in het bedrijfsleven. We doen ieder jaar bijvoorbeeld mee aan de First Lego League, een nationale wedstrijd waarbij voorgeprogrammeerde lego-robots allerlei missies moeten uitvoeren. Ook hebben we een opdracht gedaan voor de Fraeylemaborg om een nieuwe bestemming en inrichting te bedenken en te ontwerpen voor enkele ruimtes. We hadden een project waarbij leerlingen een gezonde kantinesnack moesten ontwikkelen, met trouwens smakelijke resultaten! En we zijn bijvoorbeeld in gesprek over een opdracht om nieuwe functionaliteiten voor drones te bedenken.”

Aan het begin van iedere opdracht krijgen ze in één keer de hele opdracht met een tijdspad voorgelegd. De leerlingen gaan er vervolgens zelfstandig in groepsverband mee aan de slag. Kamminga: “Ze zijn zelf verantwoordelijk voor de planning, rolverdeling en uitvoering. We leren ze om dit in verschillende fasen te doen, te beginnen met oriëntatie en onderzoek en eindigend met het maken van een ontwerp en prototype. In de onderbouw werken ze nog in groepen, later is dat alleen of in een koppel. Elke groep heeft een eigen scrumbord en ze moeten individueel een logboek bijhouden. Halverwege en aan het eind van de opdracht is er een evaluatiemoment. De groep die volgens de klas de beste oplossing en presentatie heeft gegeven, wint. Dat gaat soms ook gepaard met een prijs.”

Kamminga is naast Technator ook een van de O&O-docenten: “Tijdens O&O zijn wij als docenten vooral coach. Ze moeten zelf het werk doen en onderling tot een oplossing komen. Als ze belemmeringen tegenkomen, dan nemen wij die als docenten niet zomaar weg. Het is niet erg als leerlingen vastlopen in een opdracht. Daar leren ze van. Dat betekent wel dat je als docent ook wel eens op je handen moet zitten. Naarmate ze meer opdrachten hebben gedaan, zie je wel dat ze steeds minder vaak naar de coach kijken en meer zelf aan de slag gaan. Meisjes pakken dat over het algemeen sneller op dan jongens. Zij zijn doorgaans planmatiger, terwijl jongens direct aan de slag willen gaan. Het verschil in vaardigheden tussen het eerste en tweede jaar is ook heel duidelijk. Het is een goede manier om ze te leren zowel autonoom als samen te werken. Skills waar het bedrijfsleven echt naar op zoek is. In je eentje werken is bij de meeste bedrijven immers niet meer aan de orde,” vult Kamminga aan.

Foto: Peter Kamminga

Het Technasiumconcept zelf vierde half september het twintigjarig bestaan en wordt inmiddels op meer dan 100 scholen in Nederland gegeven. VO Eemsdelta is er vorig jaar mee gestart en heeft onlangs dus het officiële predicaat hiervoor ontvangen.

Kamminga: “Dit jaar is de tweede lichting op ons Technasium begonnen. Volgend jaar wordt O&O zowel in het derde als vierde jaar als keuzevak aangeboden. Over een paar jaar komt de eerste lichting dus van school af. Voor de financiering loopt nog een grote subsidieaanvraag. In de tussentijd ondersteunt de gemeente Eemsdelta de opleiding waar zij dat kan, omdat ook de gemeente het belang ervan inziet. Om de opdrachten uit te kunnen voeren, is er een grote werkruimte gecreëerd met onder andere een denktankhoek, een atelier en een machinekamer. Als er nog bedrijven zijn die instrumenten, gereedschap of materialen hiervoor willen sponsoren, hou ik mij aanbevolen!”

Kamminga ziet nog liever dat meer bedrijven uit de regio met opdrachten komen voor de studenten: “Bedrijven die een opdracht bij onze Technasium-leerlingen neerleggen, merken dat ze een blik met creativiteit en inspiratie opentrekken. Afhankelijk van het leerjaar kun je verschillende denkrichtingen en prototypes verwachten. Er zijn ook landelijke opdrachten, maar we willen juist graag de verbinding tussen de leerlingen en de regio versterken. Het is een langetermijninvestering. De studenten leren door de opdrachten dat er in de regio prachtige bedrijven zijn om bij te werken, waardoor het aanbod van geschikte kandidaten voor werk in de regio in de toekomst groeit. Ze ontdekken welke banen er zijn en wat die inhouden. Voor veel leerlingen is de beroepskeuze lastig. Als ze eenmaal weten wat bijvoorbeeld een procestechnoloog doet, of dat werken in de techniek niet ‘vies’ is, wordt de keuze ervoor een stuk makkelijker!”

Bedrijven die hierin geïnteresseerd zijn, kunnen contact met Kamminga opnemen via technasium@vo-eemsdelta.nl.