Kamerbrief roept op tot verlaging elektriciteitskosten voor energie-intensieve industrie

10 april 2024 – Bedrijven die in Nederland veel elektriciteit gebruiken, betalen daarvoor de hoofdprijs. Dit is slecht voor de aantrekkelijkheid om te investeren en zet verduurzamingsplannen op de tocht. Deze conclusies kwamen naar voren uit een onderzoek dat is uitgevoerd in opdracht van ministers Adriaansens (EZK) en Jetten (Energie en Klimaat). Beide ministers roepen daarom in een kamerbrief op tot kostenverlaging.

Om de klimaatdoelen te bereiken, is het essentieel dat de Nederlandse industrie verder verduurzaamt. Elektrificatie is hier één van de belangrijkste oplossingsrichtingen die bedrijven hiervoor hebben.

Dit vraagt om forse investeringen, niet alleen bij de industrie zelf, maar ook bij netbeheerders die het elektriciteitsnetwerk op zee en op land moeten verzwaren en uitbreiden om aan de groeiende vraag te kunnen voldoen. Dit leidt tot stijgende kosten voor industriële gebruikers van elektriciteit.

In het verleden konden energie-intensieve bedrijven gebruikmaken van twee kortingsregelingen: de volumecorrectie regeling (VCR) en de indirecte kostencompensatie (IKC). De VCR is per 1 januari 2024 komen te vervallen. De IKC is in 2023 al stopgezet. De tarieven zijn voor de bedrijven die voor de VCR en/of de IKC in aanmerking kwamen, nog verder gestegen.

Buurlanden denken wel om industrie
Anders dan in Nederland, wordt er in de buurlanden ruimhartig omgegaan met de ondersteuning van de energie-intensieve industrie. In het onderzoek van minister Adriaansens en minister Jetten zijn de effectieve elektriciteitskosten van Nederlandse bedrijven vergeleken met bedrijven in Duitsland, Frankrijk en België.

In deze landen zijn nog wel kortingsregelingen voor grootverbruikers van toepassing of zijn de netwerkkosten zelf substantieel lager. De totale elektriciteitskosten voor energie-intensieve industrie liggen daarom tussen de 19% en 66% lager dan in Nederland. Een verschil dat de afgelopen jaren aanzienlijk is toegenomen.

Tekst gaat verder onder de afbeelding

Vergelijking netwerkkosten uit kamerbrief Onderzoek elektriciteits- en netwerkkosten

Hoge kosten niet zonder gevolgen
De impact van deze hogere elektriciteitskosten in Nederland is aanzienlijk. Door de hogere kosten kunnen bedrijven duurzame investeringen uitstellen of annuleren, of de productie verplaatsen naar landen met lagere elektriciteitskosten.

Beide ministers geven in de brief aan dat dergelijke ontwikkelingen de Nederlandse inspanningen om de CO2-uitstoot te verminderen ondermijnen en de transitie naar een duurzamer energiesysteem belemmeren. Ook heeft het een negatief effect op het verdienvermogen van Nederland.

Frans Alting, directeur van SBE: “We hebben de afgelopen jaren het onderwerp “gelijk speelveld” vaak onder de aandacht gebracht. Zo vaak dat je jezelf hoort praten. Ik ben dus heel blij met dit onderzoek van het ministerie. Het bevestigt volledig ons beeld van de afgelopen jaren. De industrie in Nederland betaalt tot 3x zoveel voor elektriciteit als de landen om ons heen. Dat is slecht voor de bedrijven, voor Nederland en voor het klimaat.”